Te treffen maatregelen bij schade en overlast
Tips bij schade en overlast door damherten
- Overweeg uw erf, (moes)tuin of delen daarvan af te rasteren met een hek of gaas.
- Plaats gaas of zogeheten boombeschermers, om bomen te beschermen tegen vraat en het vegen van het gewei.
- Voor de particuliere markt zijn o.a. de volgende middelen verkrijgbaar voor het weren en verjagen van damherten: ultrasone afschrikapparatuur, dierenverjagers met water of met blauw licht, wildafweerkorrels etc.
Wildaanrijding
Wegbeheerders treffen maatregelen om aanrijdingen met damherten en ander wild te voorkomen. Daartoe plaatsen ze rasters, hekwerken, waarschuwingsborden en spiegels langs wegen en bouwen ze tunnels om in het wild levende diersoorten veilig te laten oversteken. Om de kans op een aanrijding met wild te verkleinen, wordt aangeraden om in agrarisch gebied en in bosgebieden ’s avonds rustig te rijden (maximaal 60 km/h), de bermen in de gaten te houden en niet uit te wijken. Wilt u weten wat u kunt doen na een aanrijding met wild? Neem dan een kijkje op de pagina Wildaanrijdingen.
Meldpunt doodgevonden dieren en schade en overlast
Heeft u een dood damhert gevonden of ondervindt u schade en/of overlast van damherten?Meld dit dan bij FBE Fryslân!
Formulier meld schade of overlast
Let op: de meldingen zijn uitsluitend bedoeld om een totaalbeeld van de problematiek te verkrijgen en daarmee aanvragen voor het treffen van verkeersremmende maatregelen, het plaatsen van rasters of in ultieme gevallen het plegen van afschot te onderbouwen. Het is voor ons niet mogelijk om op elke melding een individuele terugkoppeling te geven.
Is schadebestrijding toegestaan?
Nee, het is in Fryslân niet toegestaan om damherten te verontrusten en te doden in het kader van schadebestrijding. Er is op dit moment geen vigerend faunabeheerplan voor damhert van toepassing.
Er wordt wel uitvoering gegeven aan het beheer van de damhertenpopulatie in de omgeving van Oranjewoud-Katlijk. Lees hieronder meer.
Damhertpopulatie in de omgeving van Oranjewoud/Katlijk
Op 3 juni 2025 heeft Provincie Fryslân in het belang van de openbare veiligheid, en dan met name de verkeersveiligheid, een nieuw toestemmingsbesluit verleend voor het beheer van de damhertpopulatie in het beheergebied Oranjewoud/Katlijk. De uitvoering van dit besluit is in oktober 2025 van start gegaan.
Beheer van de populatie heeft tot doel het aantal damherten in dit gebied te reduceren. Jaarlijks mogen op grond van dit besluit 250 damherten geschoten worden. Het terugbrengen van de populatie is een meerjarenplan. Met het verkleinen van de populatie damherten wordt het volgende beoogd: een kleiner risico op ernstige aanrijdingen, een verbetering van de gezondheid en vitaliteit van de damhertpopulatie en een beperking van overige schade en overlast door damherten. Het door Provincie Fryslân verstrekte besluit voorziet tevens in het voorkomen van het onnodig lijden van zieke of gebrekkige damherten binnen de gehele provincie Friesland.
Damhertpopulatie in het Lauwersmeergebied
De Provincies van Groningen en Fryslân hebben de faunabeheereenheden van Groningen en Fryslân opdracht gegeven om een gezamenlijk faunabeheerplan voor damhert in het Lauwersmeergebied op te stellen. Dit faunabeheerplan is erop gericht toenemende schade aan het onderzoek en de onderzoeksfaciliteiten van Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw tegen te gaan en moet voorkomen dat zich hier grote aantallen damherten gaan vestigen, wat botst met de natuurdoelstellingen van het Natura 2000-gebied. Daarnaast dient het beoogde damhertbeheer te voorkomen dat landbouwschade en de kans op aanrijdingen in de toekomst sterk gaan toenemen. Het faunabeheerplan is op 14 december 2023 door FBE Groningen en op 21 december 2023 door FBE Fryslân vastgesteld. Vooralsnog hebben de Provincies Groningen en Fryslân nog geen goedkeuring voor het faunabeheerplan verleend en mag er in dit gebied geen schadebestrijding en/of afschot plaatsvinden. De FBE’s en Provincies in Groningen en Fryslân zijn in gesprek over een passend vervolg.
(Vraat)schade aan gewassen, bomen en beplanting
Preventieve maatregelen
Ter voorkoming of vermindering van (vraat)schade aan gewassen, (fruit)bomen en beplanting kunnen grondgebruikers preventieve maatregelen treffen. In de Faunaschade Preventiekit voor hertachtigen van BIJ12 worden preventieve maatregelen genoemd die afzonderlijk of gezamenlijk ingezet kunnen worden om damherten te weren en verjagen en daarmee schade en overlast te voorkomen of te beperken.
Aanvraag tegemoetkoming
Als er ondanks preventieve maatregelen toch bedrijfsmatige schade van enige omvang door damherten optreedt, kunt u een tegemoetkoming in de schade aanvragen. Wilt u weten of een tegemoetkomingsaanvraag in uw geval loont en hoe u dit kunt regelen? Ga dan naar het stappenplan op de pagina Schadebestrijding.
* De originele documenten in onze bibliotheek (faunabeheerplannen en toestemmingsbesluiten) zijn te allen tijde leidend ten opzichte van de informatie op deze pagina en dienen voorafgaand aan het gebruik ervan geraadpleegd te worden.
Is afschot van damherten toegestaan?
Nee, het is in Fryslân niet toegestaan om damherten te verontrusten en te doden in het kader van schadebestrijding. Er is op dit moment geen vigerend faunabeheerplan voor damhert van toepassing.
Er wordt wel uitvoering gegeven aan het beheer van de damhertenpopulatie in de omgeving van Oranjewoud-Katlijk. Lees hieronder meer.
Damhertpopulatie in de omgeving van Oranjewoud/Katlijk
Op 3 juni 2025 heeft Provincie Fryslân in het belang van de openbare veiligheid, en dan met name de verkeersveiligheid, een nieuw toestemmingsbesluit verleend voor het beheer van de damhertpopulatie in het beheergebied Oranjewoud/Katlijk. De uitvoering van dit besluit is in oktober 2025 van start gegaan.
Beheer van de populatie heeft tot doel het aantal damherten in dit gebied te reduceren. Jaarlijks mogen op grond van dit besluit 250 damherten geschoten worden. Het terugbrengen van de populatie is een meerjarenplan. Met het verkleinen van de populatie damherten wordt het volgende beoogd: een kleiner risico op ernstige aanrijdingen, een verbetering van de gezondheid en vitaliteit van de damhertpopulatie en een beperking van overige schade en overlast door damherten. Het door Provincie Fryslân verstrekte besluit voorziet tevens in het voorkomen van het onnodig lijden van zieke of gebrekkige damherten binnen de gehele provincie Friesland.
Damhertpopulatie in het Lauwersmeergebied
De Provincies van Groningen en Fryslân hebben de faunabeheereenheden van Groningen en Fryslân opdracht gegeven om een gezamenlijk faunabeheerplan voor damhert in het Lauwersmeergebied op te stellen. Dit faunabeheerplan is erop gericht toenemende schade aan het onderzoek en de onderzoeksfaciliteiten van Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw tegen te gaan en moet voorkomen dat zich hier grote aantallen damherten gaan vestigen, wat botst met de natuurdoelstellingen van het Natura 2000-gebied. Daarnaast dient het beoogde damhertbeheer te voorkomen dat landbouwschade en de kans op aanrijdingen in de toekomst sterk gaan toenemen. Het faunabeheerplan is op 14 december 2023 door FBE Groningen en op 21 december 2023 door FBE Fryslân vastgesteld. Vooralsnog hebben de Provincies Groningen en Fryslân nog geen goedkeuring voor het faunabeheerplan verleend en mag er in dit gebied geen schadebestrijding en/of afschot plaatsvinden. De FBE’s en Provincies in Groningen en Fryslân zijn in gesprek over een passend vervolg.
Valwildregeling
Sinds 2018 is in Friesland een valwildregeling van kracht. In de valwildregeling wordt de planmatige aanpak voor de afhandeling en registratie van valwild in de provincie Fryslân beschreven. Er is ook een valwildcoördinator aangesteld die de valwildregeling coördineert, monitort en evalueert.
* De originele documenten in onze bibliotheek (faunabeheerplannen en toestemmingsbesluiten) zijn te allen tijde leidend ten opzichte van de informatie op deze pagina en dienen voorafgaand aan het gebruik ervan geraadpleegd te worden.